Wednesday, 28 January 2015

నిశ్శబ్దాన్ని ఆనందించు


నిత్యం ఊకదంపుడు చప్పుల్లెందుకు
చెవులు చిల్లు బారేలా ఆ శబ్దాలెందుకు
మనసు కు సొగసు కలిగించే 
సునిశిత నిశ్సబ్ద గీతాన్ని 
ఆత్మకు ఆత్మీయత కలిగించే 
మోహన మౌన రాగాల్ని
తనివితీరా తన్మయత్వంతో
అలసట లేకుండా ఆస్వాదించు
ఎవడు ఏమేమి చేస్తున్నాడో నీ ఆరాలు మాను
ఎవడు ఎలా ఎదిగిపోతున్నాడో ఏడ్పులు ఆపు
దొరికినోడికి దొరికినంత
చేసుకున్నోడికి చేసుకున్నంత
ఎవడు ఎన్ని కుస్తీలు పడినా
ఎంత ప్రాప్తమో అంతే అనుకో
లేనిపోని గందరగోళం తగ్గి
మనసుకు శాంతి దొరుకుతుంది
కొత్త పనులకు మార్గం కనబడుతుంది.
రెళ్ళు దుబ్బలు ఎంత లాగినా దొరికేవి మూడు పైసలే
త్రినాథ వ్రతం కథ చదవలేదా
దొరికినదాంతో సంతృప్తి చెందితే
నిన్ను మించిన శ్రీమంతుడు ఉంటాడా ?
చేయాల్సిన పని లేకపోతె
దొరికిన సమయంలో నీ నైపుణ్యాలు పెంచుకో
పఠనాభిలాష పెంపొందించుకొని పరిజ్ఞానం పెంచుకో
ఆనందాన్ని పంచేవాడివి ఆనందంగా ఉండటం నేర్చుకో
ఉత్తేజం కలిగించేవాడివి ఉన్మాదిగా ఉండటం మానుకో
ఆదర్శాలు పలికేవాడివి ఆదర్శంగా నడవటం తెలుసుకో
trainerudaykumar@gmail.com

Friday, 16 January 2015

సృజనాత్మకత కు నిలువెత్తు దృశ్య కావ్యం శంకర్ సార్ సినిమా ' ఐ '


   
   తాజ్  మహల్  చూడటానికి వెళ్తాం ....ఇంటి దగ్గర  బయలు దేరినప్పటి నుండి  మరలా ఇంటికి చేరినంత వరకు  మొత్తం ప్రయాణం  అంతా  సంతోషంగా ఉండక పోవచ్చు.   కొన్ని అద్భుత సంఘటనలు ఉండొచ్చు.  కొన్ని చోట్ల  కొన్ని సార్లు మంచి హోటల్,   మంచి  భోజనం దొరకక పోవచ్చును.  తాజ్  మహల్ దగ్గరకు వెళ్ళారు.  ఆ రోజు  పౌర్ణమి ..నిండు వెన్నెల .. అలా మైమరచి పోతుండగా   మీ చిన్ననాటి ప్రేయసి అనుకోకుండా అక్కడ కలిస్తే..  ఇద్దరూ కొంత సేపు   ఆ తాజమహల్ బ్యాక్ గ్రౌండ్  లొ  మాట్లాడుకుంటూ  ఆ పాత ప్రేమ జ్ఞాపకాలు గుర్తుచేసుకుంటే ....  మరలా  గుడ్ బై  చెప్పుకొని ఎవరి ఫ్యామలీ  తో వారు  వెనక్కి వస్తే....  మరలా దారిలో అక్కడక్కడా   చిన్న చిన్న ఇబ్బందులు ఎదురైతే    .....  ఇంటికి చేరుకున్న తరువాత..   ప్రయాణం ఎలా జరిగింది   అని మీకు మీరు  అనుకుంటే ఏం  చెబుతారు...   ఎదవ ప్రయాణం    అక్కడక్కడ భోజనం బాగో లేదు..   ఏముంది తాజ్ మహల్  లొ  ...  ఎదవ   సంత  తో వెళ్ళా ..  ప్రయాణం లొ రకరకాల ఇబ్బందులు పడ్డా   అని చెబుతారా.....అలా చెప్ప  గలిగితే.....మీ సృజనాత్మకతకు.......  కవితాత్మకతకు జోహార్.......

అలాగే తిరుపతి వెళ్తాం... ప్రయాణం లొ ఇబ్బంది..   మెట్లు ఎక్కి వెళ్ళారు....  లైన్లలో గంటల కొద్దీ ఉన్నారు.  దర్శనం స్వామి ని చాలా దగ్గర నుండి చూసారు.. స్వామి  ప్రత్యెక పూజల్లో  స్వామి విగ్రహం ముందు అరగంట ఉండే అవకాశం వచ్చింది...  తిరిగివస్తుండగా  మీ పాత బట్టలు  ఉన్న  బ్యాగ్  పోయింది.   ట్రైన్  కొంచెం ఆలస్యమయింది.   మొత్తానికి ఇంటికి చేరుకున్నారు.   మొత్తం   యాత్ర  ఎలా జరిగింది అంటే  ఏమి చెబుతారు...    పోయిన బ్యాగ్  గురించి చెబుతారా.....   మెట్లు ఎక్కినా అలసట గురించి చెబుతారా  లేదా  అరగంటకు పైగా స్వామి సన్నిధి లొ ఒళ్ళు పులకరించేలా  గడిపిన మధుర క్షణాల  గురించి చెబుతారా......    మీ భక్తీ కి  అనురక్తి కి జోహార్........

కోడి గుడ్డు మీద ........... పీకే  పని  ధ్యేయంగా  ఉన్నవాళ్ళ   ఆలోచన మీకు అనవసరం...  హాలీవుడ్ సినిమాల్లో సగానికి సగం  డైలాగ్ లు  వినబడవు... వినబడినదాంట్లో   చాలా మటుకు  అర్థం కావు....   ఏ   లాజిక్  కి అందని  మర మనుష్యులు.  వికృత రూపాలు...   సినిమా ఎప్పుడు మొదలయిందో  ఎప్పుడు ముగిసిందో  తెలుసుకొనే సరికి   అంతా   బయటకు వచ్చేస్తుంటారు.  చాలా మంది అబ్బా   ఏమి టెక్నాలజీ  హబ్బా   ఏమి  గ్రాఫిక్స్.  హబ్బబ్బా   ఏమి స్క్రీన్ ప్లే   అబ్బా అబ్బా   అబ్బా   అంటూ   చంకలు గుద్దుకొని వచ్చేస్తుంటారు......

అదే  మన వాళ్ళు  సాహసించి వందల కోట్లు ఖర్చు పెట్టి  రాత్రనక పగలనక ఒళ్ళు హూనం చేసుకొని  శక్తికి మించి  సినిమాని ఒక కళాఖండం గా తీస్తే .. శంకర్  మేజిక్   అయిపొయింది..  శంకర్    వాడిని వదులుకోవడం  తప్పు. వీడితో చేస్తే బాగుండును..  పాత కథే..  భైరవద్వీపం లా  మన బాలకృష్ణ   ఇంకా ఇరగ దీసాడు......అంటూ  సన్నాయి నొక్కులు నొక్కడమే కాకుండా ఫేస్ బుక్ వాల్ మీద  వెధవరాతలు  రీవ్యూ లు రాసేస్తారు...
అసలు ఏమి చేస్తే   వీళ్ళు బాగుపడతారు....  వాళ్ళ దగ్గర వీళ్ళ దగ్గర సొల్లు కబుర్లు చెప్పి  షార్ట్  ఫిలిం కి ఎక్కువ  డాక్యు మెంటరీ  కి  తక్కువ లాంటి సినిమా తీసి  వాళ్ళు    సినిమాయే మా జీవితం.  సృజనాత్మకత కోసం జీవిస్తున్నాం   అని ప్రగల్భాలు పలుకుతూ  పెద్ద పెద్ద సినిమాలని   విమర్శించడం  ద్వారా   కొంచెం  పాపులారిటీ  పెంచుకుందాం  అని ఆలోచించేవాళ్ళు   శంకర్  గారి సినిమా    ని విమర్శిస్తుంటే    చాలా బాధ అనిపిస్తుంది.

సినిమాని చూడటానికి  ప్రేక్షకులని థియేటర్ కు రప్పించడం చాలా కష్టం.   పనికిమాలిన రీవ్యూ లు  రాయడం వలన ఒక గొప్ప  కళాకారుడి  కృషి ని   పాత్రకోసం చేసిన త్యాగాలని తపస్సుని   చాలా మంది  మిస్   అవుతారు..   అప్పుడెప్పుడో చదివాం  విన్నాం. దేవదాసు సినిమాకి  అక్కినేని  నాగేశ్వర రావు గారు ఉపవాసాలు  చేసారని..  రాముడు కృష్ణుడు   పాత్ర వేసినప్పుడు  నందమూరి రామారావు గారు  చాలా నిష్టగా  ఉండేవారని.. మరి మన కళ్ళముందు    ఈ   ఐ   సినిమా కోసం  విక్రం పడిన పాట్లు   ఒక భారతీయ నటుడి  నట విశ్వరూపం    తప్పని సరిగా సినిమా చూసే అవకాశం  మరియు  అలవాటు ఉన్న ప్రతి  ఒక్కడూ చూడాల్సిందే...

ఒక  అద్భుత  దృశ్య  కావ్యాన్ని చూడటానికి   సరస హృదయం కావాలి.. రసజ్ఞత ఉండాలి... రస స్వాదన చేసే  స్పందించే హృదయం  ఉండాలి....   ఇవి లేక పోయిన పర్వాలేదు....   చందమామ పై   మచ్చను మాత్రం  చూసే నిరాశావాద  గుణం,     బడి గోడ   మీద  గుడి గోడ మీద  కుక్క  మూడు కాళ్ళపై నిలబడి .......   పోసే   తుచ్చ  గుణం   మాత్రం  ఉండగూడదు....... 

ఈ సినిమా లొ  విమర్శించడానికి  ఏమైనా ఉందంటే  అది   ఐదు  నుండి పడి శాతం  లోపే.. 
 ఒకటి  నిడివి  ఎక్కువ అవడం. 
  క్లైమాక్స్  సాగ దీయటం..   
 చివర్లలో  బ్యాచలర్  పార్టీ లొ విల్సన్ల తో   సంబాషణలలొ  పస తగ్గటం. 
  అనవసరమైన  అర్థం  లేని ట్రైన్ ఫైటింగ్ 
    చివరి అరగంట ఓ స్పీడ్  తగ్గటం  అంతే...........


.మెచ్చుకోవలసినవి  వందలకొద్దీ ఉన్నాయి......    

ఒకే వ్యక్తి  వివిధ రకాలుగా శరీరాకృతి ని పాత్రకు తగ్గట్టుగా మార్చుకోవడం.......
కళ్ళు చెదిరే  అందమైన   దృశ్యాలను చూపించిన అద్భుత ఫోటోగ్రాఫర్  పనితనం.......
చైనా లోకేషన్స్ లొ  తీసిన వివిధ  సన్నివేశాలు  అందునా   ఇంటర్ వెల్  ముందు ఫైటింగ్ దృశ్యాలు.......
వివిధ కారణాలుగా తనకు తెలియకుండా శత్రువులు ను పెంచుకొని వారి చేతుల్లో తన కెరీర్  ప్రేమ కోల్పోవడం............కథ లొ భాగంగా వీటన్నింటిని  మిళితం చేసి చూపించడం....

ఇవన్నీ  ఒక ఎత్తు   షేక్ స్పియర్   తన సోనేట్    ట్రూ లవ్  లొ   నిజమైన  ప్రేమ  అంటే బాహ్య మైన  అందానికి  ప్రాధాన్యత  ఇవ్వదని  కాలానికి అది  మార్పు కాదని చెప్పాడు..
   ఈ  సినిమా లొ  హీరోయిన్   వ్యక్తిత్వాన్ని  అద్భుతంగా   చూపించారు  శంకర్  సార్....    అవసరం కోసం  ప్రేమ ఒక సాకుగా  వాడుకోకూడదని...  ఒక  వ్యక్తి  పై  ప్రేమ ఏర్పడితే   ఆ వ్యక్తీ కి   ఏ రకమైన  సమస్యలు వచ్చినా   తోడుగా నీడగా ఉండాలని...   అతను కోలుకునేందుకు  అండగా ఉండాలని.....    ప్రేమించిన వ్యక్తి   కలను సాకారం చేసేందుకు   జీవితాన్నే అంకితం చేయాలని తపించే నిజమైన ప్రేయసిగా    హీరోయిన్  వ్యక్తిత్వాన్ని   చూపించారు.........   అవకాశాల కోసం   వ్యక్తిత్వాన్ని  అమ్ముకోకూడదని,, సమస్య పెట్టినవారికే సమస్య ను కల్పించాలని   హీరోయిన్  ద్వారా    చెప్పించారు...
ఇంకా రాయమంటే   వంద పేజీలు  రాస్తా........ఈ సినిమా గురించి  ......అది కాదు  ముఖ్యం..  వందల కోట్లు పెట్టి  భారతీయ ప్రేక్షకులు    సహృదయం ఉన్నవాళ్ళు...... సృజనాత్మకత కు  పెద్ద పీట  వేస్తారు....  సొల్లు రాతలు నమ్మరు  అనే ధైర్యం తో శంకర్  సార్   ఈ సినిమా తీసారు    ఈ   సినిమాను    చూడండి..   థియేటర్  లోనే   చూడండి...   సినిమా రంగం పై  ఆశలు పెట్టుకొని అనేక మంది జీవిస్తున్నారు..    పనికిమాలిన అభిప్రాయాలతో  గొప్ప మధురానుభూతి   కోల్పోవద్దు.......

అతి సాధారణ ప్రేక్షకులమైన మాకు  స్పీల్  బర్గ్  తెలీదు... హిచ్ కాక్  ఎవరో తెలీదు...  సగటు ప్రేక్షకులకు కోట్లు ఖర్చుబట్టి  సాహసం  చేసి   గుండె ధైర్యం తో  అద్భుత అనుభూతి కల్పించి  నిజమైన ప్రేమకు నిలువెత్తు రూపంగా  ఈ సినిమాను మలిచిన    శంకర్ గారికి ఆయన అంచనాలకు అనుగుణం గా ఒళ్ళు హూనం చేసుకొని నటించిన విక్రం  కళాభిరుచి  కి అంకిత భావానికి    శిరస్సు వంచి పాదాభివందనం  చేస్తున్నాను.

అంతా చదివిన   తరువాత  నన్ను తిట్టుకోవాలని అనిపిస్తే.......  తిట్టుకోండి..  రాజ్యాంగం లొ  19 వ ప్రకరణ  భావ ప్రకటనా  స్వాతంత్రాన్ని ఇచ్చింది...  కాని   అధ్బుత రసమయ దృశ్య కావ్యాన్ని ,    కళను నమ్ముకున్న అవిరళ కృషిని  అనవసరంగా   విమర్శించి  అభాసుపాలు కావద్దు.......    ఎందుకంటే    శ్రమ ఏవ జయతే......

wish you all the best
A. Uday Kumar

trainerudaykumar@gmail.com

Monday, 12 January 2015

నాయకుడిగా ఎదగాలంటే ..................


నాయకుడిగా ఎదగాలంటే...........        

  నలుగురిలో గుర్తించబడాలని , నలుగురిలో గౌరవించబడాలని ,  నలుగురి ముందూ నడవాలని , ముందుండి  నలుగురినీ నడిపించాలని, సత్కారాలు, సన్మానాలు అందుకోవాలని  ప్రతి  మనిషి కి  అతి సహజంగా ఉంటుంది.  ఎవ్వరూ దీనికి అతీతం కాదు.   అదృష్టవశాత్తూ  కొంత మందికి ఆ అవకాశం వస్తుంది,  తమ తమ వ్యక్తిత్వాల వలన , సంస్కారం వలన, ఆదర్శాల వలన, అనుచరుల వలన దానిని  సద్వినియోగ పరుచుకుంటారు.  మరికొంత మంది పాటించాల్సిన కనీస ప్రమాణాలను,  ప్రాథమిక అంశాలను విస్మరించడం వలన  గొప్ప నాయకులుగా  ఎదగలేక కనుమరుగవుతుంటారు.....
       స్వామి వివేకానంద  జన్మదినోత్సవ సందర్భంగా  నాయకుడిగా ఎదగాలంటే పాటించాల్సిన కనీస ప్రమాణాల  గురించి  నాయకత్వ లక్షణాల గురించి  చర్చిద్దాం,,,,,,,

1.  విషయ పరిజ్ఞానం పై సంపూర్ణ అవగాహన మరియు  సమర్థత:  నాయకుడిగా తాను  ఏ  రంగంలో ఉన్నామో ఆ రంగానికి సంబందించిన   అన్ని అంశాల పైన ప్రాథమిక పరిజ్ఞానం,  మొత్తం వ్యవస్థ మీద  సంపూర్ణ అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి.   కేవలం అనుచరుల మీద ఆధారపడి వారు రాసిన లేదా అందించిన  సమాచారం పై  గుడ్డిగా ఆధారపడకుండా తనకంటూ  స్వంత అవగాహన ఉండాలి. ఉదాహరణకు రాజకీయ రంగంలో నాయకుడిగా ఉండాలంటే   రాజ్యాంగం గురించి, వివిధ రకాల  రాజ్యాంగ సిద్ధాంతాల గురించి  వివిధ దేశాలలో ఉన్న  ప్రభుత్వ రీతుల గురించి,   ప్రభుత్వ పనితీరు గురించి,  వివిధ శాఖల గురించి, వాటి బాధ్యతల గురించి   ఎప్పటికప్పుడు  తెలుసుకుంటూ అప్ టు డేట్ గా  ఉండాలి .. . అదే ఒక సంస్థ లో  నాయకత్వం  వహిస్తుంటే సంస్థ లో గల వివిధ విభాగాల గురించి , మార్కెట్ గురించి, పోటీ దారులు అనుసరిస్తున్న వివిద విధానాల గురించి రాబోయే మార్పుల గురించి  తెలుసుకుంటూ ఉండాలి.
2.   స్వంత బలాలను పూర్తిగా నమ్మాలి, బలహీనతలను తెలుసుకోవాలి:    నాయకుడి గా ఎదగాలనుకునే వాడు చేయాల్సిన మొదటి పని తన యొక్క బలాల గురించి బలహీనతల గురించి తెలుసుకోవాలి.   నాయకుడిగా తాను  తయారయ్యేందుకు తనకున్న బలం ఏమిటి?  వారసత్వంగా తల్లి దండ్రుల లేదా తాత ముత్తాల వారసత్వం వస్తే ..ఏ  కారణాల వలన  తాతలు గాని తండ్రులు గాని ప్రజలలో పలుకుబడి, ఆదరణ, నమ్మకం సాధించారో తెలుసుకొని ఆ గుణాలను తానూ  పెంపొందింప చేసుకోవాలి..  ప్రజలకు మతి మరుపు చాలా ఎక్కువ ..  కొత్త తరం పాత తరాన్ని చాల వేగంగా మరచిపోతుంది.  తనకంటూ స్వంత ముద్ర వేసుకోకుండా  చెట్టు పేరు కాయలమ్ముకుందామంటే  చివరికి  గన్నేరుకాయలే  మిగులుతాయి.   నాయకుడికి ఉండాల్సిన బలం ప్రజలలో ఆదరణ ,  అందరినీ కలుపుకొని ముందుకు వెళ్ళడం ,  ధైర్యం,  సహాయం చేయడానికి ముందుండటం, అందరిలో  విశ్వాసాన్ని  నమ్మకాన్ని  అభివృద్ధి చేయడం .  ఈ లక్షణాలను నిరంతరం పదును పెట్టుకోవాలి.  తన బలహీనతలు ఏవో తెలుసుకొని వాటిని బలాలుగా మార్చుకోడానికి నిరంతర సాధన చేయాలి.   ప్రభావపూరితంగా ఉపన్యాసం ఇవ్వడం, వ్యూహరచన  చేయడం  ఇటువంటి వాటిలో  కాస్త వెనుకబడి ఉంటే  వాటిని బలాలుగా మార్చుకోడానికి నిపుణుల సహాయం తో సాధన చేస్తుండాలి.
3. జయాలకు అపజయాలకు స్వంత బాధ్యత తీసుకోవాలి:  నాయకుడనేవాడు సమస్యలు వచ్చినపుడు వాటిని పరిష్కరించేందుకు స్వంత భాద్యత తీసుకోవాలి. సమస్యలు అన్నిటినీ  సానుకూలంగా పరిష్కరించుకోక పోవచ్చు.  అవి ఒక వేల పరిష్కరించబడకపొతే  ఆ బాధ్యతను తాను  తీసుకోవాలి తప్ప  ఇతరుల మీద త్రోయరాదు.  తన ఓటమికి  తమ జట్టు వెనుకబడటానికి  ఎవరో కారణమని  నమ్మితే  ఆ ఓటమినుండి  గుణపాఠాలు  ఎప్పటికీ నేర్చుకోక పోవచ్చును.   ఎప్పుడైతే  బాధ్యత  స్వయంగా తీసుకుంటాడో అనుచరుల  నమ్మకాన్ని గెలుచుకోవడమే కాకుండా  గెలవాలన్న తపన నలుగురిలో పెంచగలుగుతాడు..
4. సమర్థులైన శత్రువుల్ని ఎంచుకోవాలి:  ఉన్నత మైన లక్ష్యము  కలిగిన  నాయకుడు  ఉన్నతమైన  శత్రువుల్ని  పోటీదారుల్ని   ఎంచుకోవాలి.   సాధ్యమనంత వరకు నలుగురినీ కలుపుకొని  ముందుకు వెళ్ళాలి కాని నలుగురినీ కెలుక్కుంటూ  సమయం    వృథా  చేసుకోకూడదు.   ఎవడి బలాల్ని   తక్కువగా అంచనా వేయకూడదు.  అహంకారంతో దగ్గరయ్యే వారిని దూరం చేసుకోకూడదు.  అణు బాంబు తో పెట్టుకున్న పర్వాలేదేమో  కాని ఆత్మా విశ్వాసం ఉన్న వాడితో అసలు పెట్టుకోకూడదు.  బయటకు కనబడే బలంకన్నా  లోపల  ఉన్న అసలు బలాల్ని అంచనా వేయగలగాలి.  ఎటువంటి అంచనా లేనప్పడు  ముందుగా ఘర్షణ  మొదలుపెట్టరాదు. .   బలమైన శత్రువులతో  తాత్కాలికంగా సంధి చేసుకోవడం ఉత్తమం.  చెప్పులో చిన్న రాయి కూడా మన పరుగును ఆపి వేయగలదు.  చిన్నవారితో అనవసర శత్రుత్వం వలన  అందరికీ లోకువయ్యే   పరిస్థితి  ఎదురవడం కాకుండా వారు ఎదుగేందుకు దోహదపడే అవకాశం ఇచ్చినట్టే ..  అత్యంత విశాలమైన  రష్యా అతి చిన్న జపాన్  చేతిలో ఓటమి పాలు అవడం తో  జార్ రాజుల పతనం మొదలయ్యింది.
5. అనుచరులకు ఆదర్శంగా  ఉదాహరణ దాయకంగా ఉండాలి: తన చుట్టూ నిరంతరం ఉండే  అనుచరులను సరియైన వారిని ఎంచుకోవాలి.  భజనపరులకు, చంచా  గాళ్ళకు,  తార్పుడుగాల్లకు ఆ అవకాశం ఇస్తే ఆత్మహత్యా సాదృశ్యం అయ్యే అవకాశం ఉంది.   తాను  చేసే చిన్న చిన్న  తప్పులు కూడా వారికి తెలియకూడదు.   వారికి  లోకువయ్యే  పనులు ఎప్పుడూ చెయ్య కూడదు. చేయాల్సి వచ్చినా  వారికి తెలియకూడదు. తమ నాయకుడి లోపాలు  తమకు తెలిస్తే వారు  అతనిని మరింత దిగజార్చే అవకాశం ఉంటుంది.
నోటి దురద , తన దగ్గరకు వచ్చిన వారి పట్ల అమర్యాదగా  ప్రవర్తించే వారిని  వెంటనే  తొలగించాలి.   విన్ స్టన్ చర్చిల్  కి అత్యంత ప్రీతిపాత్ర మైన కుక్క  ఒకటి  ఉండేదట.   కాని అది   చర్చిల్  కలవడానికి వచ్చినవారి పైన బడటం  అరవడం చేసేదట.  అది  చర్చిల్ కి తెలియలేదు.    ఒకసారి  చర్చిల్  ఉండగానే  తనను కలవడానికి వచ్చిన వారిని చూసి  ఒకరిపై   బడి అది  మొరిగిందట.    వెంటనే  చర్చిల్  దానిని గన్  తో కాల్చి వేసాడట..   అంత  ఇష్టపడే  కుక్కను కాల్చారా?   అని అడిగితే    అది  వేరే కుక్క  అయితే    కుక్క కరిచింది అని చెప్పుకుంటారు.  నా దగ్గర ఉన్న  కుక్క  నన్ను కలవడానికి వచ్చినవారిని కరిస్తే   చర్చిల్  కుక్క   కరిచింది అని చెబుతారు  అన్నాడట.   దీనిని బట్టి   మర్యాదపూర్వకంగా హుందా గా ప్రవర్తించే   వ్యక్తులనే తన కోటరీ లొ ఉంచుకోవాలి.
6. అనుచరుల్ని మంచి నాయకులు గా తయారుచేయాలి:   "  నీ చుట్టూ ఉన్న వారిని సింహాలు గ  తీర్చుదిద్దు. లేదా వారు తోడేళ్ళు  గా మారి నిన్నే తినేస్తారు  అన్నారు  స్వామి వివేకానంద .  అనుచరుల యొక్క సామర్థ్యాలను  గుర్తించి సముచితంగా  వారు ఎదిగేందుకు అవకాశం కల్పించాలి.  ఎక్కడ  ఎవరు ఎదిగిపోతారో అని నిరంతరం బాధపడేవాడు   భయ పడేవాడు  నిజమైన నాయకుడి గా ఎదగలేడు.  ఎవ్వడు వెళ్ళిపోయినా   అలాంటి వారిని వందమందిని తయారుచేయగలననే  నమ్మకం విశ్వాసం  నాయకుడికి ఆక్సిజన్ లాంటింది.  తన అనుచరుల , సహచరుల అవసరాలను తెలుసుకొని  వారికి ఆసరాగా  భరోసాగా ఉండాలి.  విజయాలలో అనుచరులను అభినందించాలి . పరాజయాలకు స్వయంగా భాద్యత  తీసుకోగలగాలి.  ఎదిగేందుకు అవకాశం  కల్పించే  నాయకుడి కోసం  ప్రాణాలు అర్పించేందుకు   అనుచరులు సిద్ధంగా ఉండగలుగుతారు.   స్పార్తకస్   కోసం  ప్రాణాలివ్వడానికి అనుచరులు సిద్ధపడింది. మరియు    తమ పదవులకు ముప్పు వాటిల్లబోతుందనే   అనుమానంతో సీజర్ ను హతమార్చిన తన అనుచరులు దీనికి  ఉదాహరణగా   చెప్పుకోవచ్చును.
7. వ్యూహాలు, ప్రతి వ్యూహాలతో నిరంతర అప్రమత్తత:  అధికారం ఉంటేనే ఎవరికైనా సేవ చేయడానికైనా  సహాయం చేయడానికైనా  అవకాశం ఉంటుంది.   నేడు నిరంతరం మారుతున్న రాజకీయ వ్యవస్థలో
వ్యూహాలు, ప్రతి వ్యూహాలతో నాయకుడు   నిరంతరం అప్రమత్తంగా  ఉండాలి.   తరతరాలుకు నిలిచిపోయే  కార్యక్రమాలు చేయాలంటే   అధికారం  నిలుపుకోవడం ,  ప్రజలతో  మమేకం అవ్వడం,   ప్రజల విశ్వాసం  చూడగొనడటం  తప్పని సరి.   సరియైన మేథా  వర్గం తో కూడిన వ్యూహాలుచేసే బృందం  తయారు చేసుకోవాలి.
అల్లాటప్పా   ఆకతాయిలతో  కాలం గడిపేవాడు  కాలగర్భంలో కలుస్తాడు.  వేసే ప్రతి అడుగు వేసేవాడు , పలికే ప్రతి మాట ఆచితూచి  పలికేవాడు కాలాన్ని గెలిచే నాయకుడిగా  నిలుస్తాడు.
                        నాయకత్వం అంటే   రాజకీయ నాయకత్వమే కాదు  ఒక పరిశ్రమ  కావొచ్చు, ఒక కుటుంబం  కావొచ్చు, ఒక ధార్మిక సంస్థ  సంస్థ కావొచ్చు.  లేదా  ఒక సేవా సంస్థ కావొచ్చు.    మదర్  తెరిస్సా  స్థాపించిన   మిషనరీ ఆఫ్ చారిటీ  ఆమె  లేకపోయినా  కొనసాగటం.   ఏ   రాజకీయ పార్టీ  నైతే  స్థాపించిన ఒక మహానుభావుడు  తన అనుచరులతోనే చెప్పులు విసిరేయించుకునే  దశకు  చేరి  సంపూర్ణ మెజార్టీ ఉన్నా అధికారం కోల్పోయి  అర్థాంతరంగా  అవనినే విడిచి పెట్టాల్సిరావడం  వ్యూహాలు  ప్రతి వ్యూహాలు  లేకపోవడం  ముఖ్య కారణం. నాయకత్వం  అనేది నిరంతరం నేర్చుకునే ఒక కల.  ఒక అదృష్తం.  ఒక  వరం.   మనిషి జన్మ  సార్ధకం అయ్యేందుకు ఒక అద్భుత అవకాశం.    
    విష్ యు  ఆల్ డి బెస్ట్.......
   అలజంగి ఉదయకుమార్
trainerudaykumar@gmail.com